Tachografy

Rodzaje tachografów

TACHOGRAF ANALOGOWY

Tachografy stosowane w samochodach ciężarowych oraz autobusach zapisują czas pracy kierowcy, przebyte kilometry oraz prędkość pojazdu na woskowanych dyskach papierowych (wykresówki). Niektóre tachografy rejestrują również obroty silnika. Tachograf analogowy otrzymuje informację o ilości impulsów z czujnika ruchu zamontowanego na skrzyni biegów oraz przelicza je na ilość przebytych kilometrów. Prawidłowe działanie tachografu zapewnia jego sprawdzenie przez warsztat, który ma upoważnienie Głównego Urzędu Miar. Raz na dwa lata, każdy pojazd, w którym zamontowany jest tachograf, musi przejść okresową kontrolę. Przepisy mówią również o konieczności sprawdzenia tachografu po każdorazowej zmianie opon w pojeździe.
Jest kilku producentów tachografów. Liderem wśród ilości wyprodukowanych urządzeń jest firma Simens VDO, która przez wiele lat wypuściła na rynek kilkadziesiąt modeli tachografów. Pozostałe to: Veeder - root (Stoneridge), Moto - Meter oraz polski producent ACTIA (wykupiona przez włoską firmę).

Od maja 2006 r. nie montuje się już w nowych samochodach tachografów analogowych. Zgodnie z rozporządzeniem UE w nowych samochodach montowane są już tylko tachografy cyfrowe.

TACHOGRAFY CYFROWE

Wszystkie pojazdy ciężarowe wyprodukowane po 1 maja 2006 r. muszą być wyposażone w tachografy cyfrowe. Każdy właściciel nowego pojazdu ma 14 dni od zarejestrowania pojazdu na wykonanie kalibracji tachografu cyfrowego w upoważnionych warsztatach. Najpopularniejszym tachografem cyfrowym montowanym w samochodach ciężarowych oraz autobusach jest tachograf produkcji Simens VDO. 

W tachografie cyfrowym nie ma  już wykresówek, wszystkie dane przechowywane są w pamięci tachografu oraz na karcie kierowcy. Kierowca ma możliwość sprawdzenia informacji znajdujących się w pamięci tachografu poprzez zrobienie wydruku na homologowanym papierze termicznym lub poprzez analizę w przystosowanym do tego celu oprogramowaniu.

Pamięć wewnętrzna tachografu cyfrowego przechowuje dane z ostatnich 365 dni użytkowania pojazdu. Wyjątkiem są dane dotyczące prędkości pojazdu - tachograf cyfrowy przechowuje szczegółową prędkość z ostatnich 24 godzin jazdy (tylko poruszania się) pojazdu.

Wewnętrzna pamięć tachografu przechowuje:
► miejsce i datę kalibracji tachografu
► dane dotyczące aktywności wszystkich kierowców prowadzących dany pojazd
► dane dotyczące zdarzeń, błędów oraz specyficznych uwarunkowań
► kraje, przez które poruszał się pojazd
► daty i czas kontroli uprawnionych służb
► daty pobrania danych
► certyfikaty uwierzytelniające

Jak często pobierać dane z tachografu cyfrowego?

► co najmniej raz na trzy miesiące
► natychmiast przed trwałym lub okresowym przekazaniem pojazdu innej osobie lub firmie
► w sytuacji, gdy tachograf jest uszkodzony, ale pobieranie danych jest możliwe
► dla celów administracyjnych w ciągu 7 dni

Rodzaje kart do tachografu cyfrowego

Karta  PRZEDSIĘBIORSTWA

Karta przedsiębiorstwa wydawana jest uprawnionym przedsiębiorstwom przez podmiot wydający karty (w Polsce jest to PWPW S.A.) O karty przedsiębiorstwa wnioskować mogą przewoźnicy drogowi lub inne podmioty wykonujące przewozy drogowe, będące właścicielami lub użytkownikami pojazdów samochodowych objętych obowiązkiem instalacji i użytkowania tachografu cyfrowego. Karta przedsiębiorstwa wydawana jest na 5 lat.

Karta przedsiębiorstwa nie zostanie wydana w przypadku, kiedy przedsiębiorstwo prowadzi warsztat wykonujący kalibrację i aktywację tachografów cyfrowych.

Karta przedsiębiorstwa identyfikuje firmę i umożliwia:
► dostęp do wszystkich danych umieszczonych w tachografie związanych z daną firmą w celu ich wyświetlenia, pobrania i drukowania
► blokowanie dostępu innej firmy do danych własnego przedsiębiorstwa.

Karta KONTROLNA
 

Karta kontrolna wydawana jest kierownikowi lub dowódcy jednostki organizacyjnej organu upoważnionego do kontroli tachografów cyfrowych.

Karta WARSZTATOWA

Karta warsztatowa wydawana jest podmiotowi prowadzącemu warsztat oraz innym uprawnionym podmiotom przez organ wydający karty.
Karta warsztatowa wydawana jest na 1 rok, jednak nie dłużej niż okres ważności uprawnienia technika.
Karta ta nie zostanie wydana w przypadku, kiedy warsztat jest również przewoźnikiem drogowym lub innym podmiotem wykonującym przewozy drogowe, będącym właścicielem lub użytkownikiem pojazdu samochodowego objętego obowiązkiem instalacji i użytkowania tachografu cyfrowego. (Rozporządzenie Rady EWG nr 3821/85). Karta warsztatowa identyfikuje technika warsztatowego oraz umożliwia aktywację, kalibrację, testowanie i pobieranie danych z tachografu. Do karty tej zawsze przypisywany jest numer PIN.

Karta KIEROWCY
 

każdy kierowca, który chce prowadzić pojazd z tachografem cyfrowym, powinien wystąpić o kartę kierowcy, a każdy przedsiębioca o kartę przedsiębiorcy. Wszystkie informacje związane z wydawaniem kart znajdują się na stronie internetowej Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych STC - System Tachografów Cyfrowych.
Czas oczekiwania na kartę - 2 - 3 tygodnie
www.tachograf.pwpw.pl

Karta kierowcy przechowuje ok. 28 dni aktywności kierowcy. Może zapisać większą ilość danych, gdyż jest to uzależnione od ilości aktywności kierowcy i ich zmian. Ustawowy wymóg ściągania danych z karty kierowcy określony jest na 21 dni.

Karta kierowcy zapisuje i przechowuje:
► dane identyfikacyjne (nr karty, organ wydający)
► dane osobowe kierowcy
► nr prawa jazdy
► dane dotyczące aktywności kierowcy: 5 trybów (dla jazdy pojedynczej i w obsadzie)
• jazdy
• pracy innej
• gotowości/ dyspozycyjności
• postoju
• nieokreślony (kiedy karta nie jest włożona do tachografu)
► przejechany dystans
► dane dotyczące zdarzeń, błędów oraz specyficznych uwarunkowań
► kraje, przez które poruszał się pojazd
► datę i czas ostatniej kontroli uprawnionych służb wraz z nr karty kontrolnej
numery rejestracyjne pojazdów, którymi kierował kierowca
► datę ostatniego pobierania danych
► dane osobowe kierowcy
► certyfikaty uwierzytelniające

Pobieranie danych z tachografu cyfrowego / karty kierowcy

każdy przedsiębiorca posiadający pojazd z tachografem cyfrowym powinien pobierać dane z tachografu jak również z kart kierowców.
Dane z tachografu cyfrowego oraz karty kierowcy można pobrać za pomocą odpowiednich urządzeń. Na rynku jest wiele tego typu urządzeń - najlepsza metodą dobrania odpowiedniego sprzętu jest kontakt z autoryzowanym serwisem. Możliwe jest również pobranie danych w serwisie, który świadczy taką usługę.

Jak często pobierać dane z tachografu cyfrowego
► co najmniej raz na trzy miesiące
► natychmiast przed trwałym lub okresowym przekazaniem pojazdu innej osobie lub firmie
► dla celów administracyjnych w ciągu 7 dni
► w sytuacji, gdy tachograf jest uszkodzony, ale pobieranie danych jest możliwe

Sposoby ściągania danych z tachografu cyfrowego
Dane można pobierać za pomocą:
► klucza poboru danych USB
► przewodu USB/STC (bezpośrednio z tachografu do komputera lub palmtopa)
► czytnika uniwersalnego

Jak często pobierać dane z karty kierowcy
► co najmniej raz na 21 dni
► przed opuszczeniem przez kierowcę dotychczasowego miejsca pracy
► w przypadku stwierdzenia utraty ważności karty
► dla celów administracyjnych w ciągu 7 dni

Sposoby ściągania danych z karty kierowcy
Dane z karty kierowcy mogą być pobierane za pomocą:
► czytnika kart chipowych (na komputerze musi być zainstalowane odpowiednie oprogramowanie)
► klucza transferowego USB, poprzez tachograf cyfrowy (pobieranie musi być autoryzowane poprzez włożoną kartę przedsiębiorstwa, kartę warsztatową lub kartę kontrolną)
► czytnika uniwersalnego z osobnym slotem na kartę kierowcy (czytnik wyposażony jest w wewnętrzne oprogramowanie)