Marskość wątroby to bardzo groźne i niestety nieodwracalne schorzenie wątroby, będące ostatnim stadium przewlekłych chorób tego narządu.

Jest to stan, w którym dochodzi do zaburzenia pracy wątroby, wskutek zastąpienia jej komórek pasmami tkanki łącznej. Powoduje to niedostateczną współpracę między naczyniami krwionośnymi i kanalikami żółciowymi, co może prowadzić do groźnych powikłań dla osoby chorującej. Nie leczona w odpowiedni sposób marskość wątroby, w ciągu kilku lat może doprowadzić nawet do śmierci.

Przyczyny marskości wątroby

Istnieje kilka zasadniczych przyczyn marskości wątroby. Wśród nich znajduje się chyba najbardziej znana z nich - alkoholizm. Schorzenie to pojawia się szczególnie u osób pijących alkohol nałogowo. Często wystarczy do niego już 10 lat nadużywania alkoholu. Problem marskości wątroby może jednak dotknąć także osób spożywających alkohol nie nałogowo, ale regularnie w niewielkich ilościach.

Choć marskość wątroby jest powszechnie kojarzona z alkoholizmem, to stanowi on zaledwie niewielki odsetek jej przyczyn. Jednym z najczęstszych powodów pojawiania się tego schorzenia wątroby, jest wirusowe zapalenie wątroby typu C lub typu B. Może ono powodować stany zapalne miąższu wątroby, których przewlekłość prowadzi do marskości.

Do innych przyczyn marskości wątroby można zaliczyć także otyłość i choroby związane z metabolizmem, choroby autoimmunologiczne, niewydolność serca, zakrzepową chorobę żył, sarkoidozę czy kiłę. Osobną przyczyną pojawienia się marskości wątroby może być przyjmowanie w stały sposób większych dawek leków. Leki działają drażniąco na wątrobę, a ich stałe przyjmowanie, przy braku odpowiedniej ochrony wątroby, może nawet wywołać stan marskości.

Jakie są objawy marskości wątroby?

Marskość wątroby to stan, który ulega rozwojowi w miarę upływu czasu. W początkowej fazie to schorzenie może przebiegać bezobjawowo. Pierwszymi sygnałami, które powinny zwrócić uwagę potencjalnie chorej osoby są przede wszystkim: utrata apetytu powiązana ze spadkiem masy ciała, zaparcia i biegunki (na zmianę), nudności, nietolerancja określonych grup pokarmów (szczególnie pokarmy tłuste, pieczone bądź smażone) oraz ociężałość i senność. Jest to faza tzw. marskości wyrównanej.

W fazie zaawansowanej marskości, do wyżej wymienionych objawów dołączają dużo bardziej widoczne. Przede wszystkim dochodzi do zaburzenia gospodarki hormonalnej, powodującego pojawianie się żeńskich cech u mężczyzn (m.in. zanikania owłosienia na klatce piersiowej, a także powiększenia gruczołów piersiowych, powiązane ze zmniejszaniem się jąder) oraz męskich cech u kobiet (szczególnie nadmierny zarost). Dochodzą do tego wszystkiego zmiany na skórze, która zaczyna nabierać żółtawego odcienia (żółtaczka) i pojawiają się na niej widoczne naczyniaki czy rumienie. Może pojawić się także tzw. wodobrzusze, powodujące powiększenie się jamy brzusznej wskutek gromadzenia się w jamie otrzewnowej zbyt dużej ilości płynu.

Powikłania związane z marskością wątroby

Jeśli marskość wątroby nie jest w odpowiedni sposób leczona, może prowadzić do groźnych powikłań w postaci tzw. encefalopatii wątrobowej. Jest ona związana z zaburzeniem funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego, wskutek czego mogą pojawiać się u osoby chorej zaburzenia świadomości i snu, problemy osobowościowe, czy nawet stany lękowe i wybuchy agresji w skrajnych przypadkach prowadzące do śpiączki.

Innym powikłaniem marskości wątroby może być rak wątrobowokomórkowy. Na ten złośliwy nowotwór szczególnie są narażone osoby chorujące na WZW typu B i C. Jest on trudny w leczeniu, dzięki wysokiej odporności na chemioterapię. Można wyjść z tego stanu już tylko poprzez przeszczep wątroby.

Marskość wątroby może prowadzić także do tzw. zespołu wątrobowo-nerkowego. Powoduje on dysfunkcję nerek wskutek zaburzenia krążenia oraz metabolizmu. W trakcie tego stanu lekarze starają się usprawnić pracę wątroby, tak by można przygotować pacjenta do ratującego życie przeszczepu.

Jak zapobiegać marskości wątroby?

Marskości wątroby często można zapobiec. Przede wszystkim warto ograniczyć spożycie alkoholu. Każdy organizm ma inną tolerancję na alkohol i może się okazać, że nawet spożywanie niewielkich jego ilości, ale regularnie, doprowadzi do groźnych powikłań. W szczególności należy wystrzegać się spożywania alkoholu łącznie z lekami. Może to prowadzić do bardzo groźnych w skutkach uszkodzeń wątroby. Należy także zadbać o odpowiednią dietę. Przede wszystkim warto wystrzegać się częstego spożywania tłustych i ciężkostrawnych potraw. Taka dieta powoduje stłuszczenie wątroby, które może prowadzić do jej marskości. Ważne jest także zaszczepienie się przeciwko WZW oraz uprawianie bezpiecznego seksu.

Leczenie marskości wątroby

Leczenie marskości wątroby jest bardzo długim procesem, który niestety nie prowadzi do pełnego wyleczenia, a jedynie do ograniczenia rozwoju w wątrobie niepożądanych zmian. Opiera się ono o leczenie farmakologiczne, aczkolwiek ważne są także inne czynniki, które je wspierają.

Aby zahamować postępującą marskość wątroby trzeba przede wszystkim dokonać radykalnej zmiany stylu życia. Pozwoli to na przedłużenie jego długości oraz poprawę jego jakości. Należy zmienić dietę na bogatą w warzywa i owoce, a także białko (szczególnie roślinne), a jednocześnie uboższą w tłuszcze. Całkowicie trzeba wyeliminować przy tym alkohol i w miarę możliwości inne niebezpieczne substancje chemiczne. Zaleca także się zmniejszenie wysiłku fizycznego i prowadzenie ogólnie dość oszczędnego trybu życia.

Przeczytaj więcej na portalu Gastryczne.pl.