Najczęściej zadawane pytania

Prowadzę działalność gospodarczą usługi transportowe. Wykonuję usługi dla polskiej firmy, która posiada własny autobus i dowożę nim jej pracowników do pracy w Niemczech. Trasa ok.60 km w jedną stronę. Czas przejazdu ok. 1 godziny. W autobusie zamontowany jest tachograf analogowy. czy muszę z niego korzystać ? jakie przepisy o tym mówią.

Każdy kierowca wykonujący przewóz drogowy objęty zakresem zastosowania rozporządzenia (WE) nr 561/2006, (przewóz osób: pojazd przeznaczony do przewozu więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą) zobowiązany jest dokumentować swoją aktywność w dobie, za pomocą urządzenia rejestrującego lub cyfrowego urządzenia rejestrującego na wykresówce lub karcie kierowcy.
Za nierejestrowanie za pomocą urządzenia rejestrującego na wykresówce lub karcie kierowcy wskazań w zakresie prędkości pojazdu, aktywności kierowcy i przebytej drogi, przepisy przewidują bardzo dotkliwą karę dla kierowcy w postaci mandatu wysokości 2000 zł (lp. 12.2 załącznik nr 1 do ustawy o transporcie drogowym), jak również dla przedsiębiorcy na rzecz i w imieniu, którego wykonywany jest przewóz. Kara dla przedsiębiorcy za tego typu naruszenie to aż 5000 zł!!! (Załącznik nr 3 lp.6.2.1).

Natomiast obowiązek nanoszenia odpowiednich danych dotyczących ich okresów aktywności, wynika z art. 15 Rozporządzenia Rady (EWG) NR 3821/85 z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym zgodnie, z którym kierowcy stosują wykresówki lub karty kierowcy w każdym dniu, w którym prowadzą pojazd (chociażby przez krótki okres). Jeżeli jednak w wyniku oddalenia się od pojazdu kierowca nie ma możliwości wprowadzenia swojej aktywności za pomocą urządzenia rejestrującego, to okresy innej pracy, gotowości czy też odpoczynku kierowca nanosi ręcznie na wykresówkę, lub w przypadku tachografu cyfrowego ręcznie za pomocą funkcji umożliwiającej ręczne wprowadzanie tych danych.

Rozporządzenie 3821/85 w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym art. 7. a) Jeśli kierowca prowadzi pojazd wyposażony w urządzenie rejestrujące zgodnie z załącznikiem I /tachograf analogowy/, kierowca ten musi być w stanie okazać, na każde żądanie funkcjonariusza służb kontrolnych:

i) wykresówki z bieżącego tygodnia oraz wykresówki używane przez kierowcę w ciągu poprzednich 15 dni;

ii) kartę kierowcy, jeśli ją posiada; oraz

iii) wszelkie zapisy odręczne i wydruki sporządzone w ciągu bieżącego tygodnia oraz poprzednich 15 dni zgodnie z wymaganiami niniejszego rozporządzenia oraz rozporządzenia (WE) nr 561/2006.

Jednakże po dniu 1 stycznia 2008 r. okresy, o których mowa w ppkt i) oraz iii), obejmują bieżący dzień i poprzednie 28 dni.

Znowelizowana ustawa o czasie pracy kierowców, która weszła w życie 16 lipca 2013, która dotychczas określała tylko czas pracy kierowców wykonujących przewóz drogowy zatrudnionych na podstawie stosunku pracy, aktualnie określa również:

1a) czas pracy przedsiębiorców osobiście wykonujących przewozy drogowe, oraz

1b) czas pracy osób niezatrudnionych przez przedsiębiorcę, lecz osobiście wykonujących przewozy drogowe na jego rzecz tj. kierowców mających własną działalność gospodarczą tzw. samozatrudnionych, a także kierowców zatrudnionych na podstawie umowy cywilnoprawnej – umowy zlecenia oraz umowy o dzieło.

Kierowcy, których objęła nowelizacja do momentu zmiany przepisów podlegali jedynie przepisom regulującym okres prowadzenia pojazdu, przerw i odpoczynków zawartych w rozporządzeniu (WE) nr 561/2006 lub  umowy AETR. Brak natomiast było regulacji określających ich maksymalny czas pracy. Jeśli chodzi strikte o czas prowadzenia pojazdów, okresy przerw i odpoczynków nic się w tym zakresie nie zmieniło.

Od 16 lipca br. zgodnie z brzmieniem art. 26d ustawy czasie pracy kierowców, w stosunku do kierowców przedsiębiorców i kierowców niezatrudnionych lecz świadczących usługi na rzecz danego podmiotu nałożony został obowiązek ewidencjonowania godzin pracy, którego niespełnienie zagrożone jest już sztywną karą, o której będzie mowa poniżej. Stanowi to niewątpliwie novum w prawie transportowym.

Jakie podmioty są zobowiązane do prowadzenia takiej ewidencji?

Zgodnie z nowymi przepisami ewidencję czasu pracy kierowcy przedsiębiorcy prowadzi sam przedsiębiorca. Natomiast ewidencję czasu pracy osób wykonujących przewozy na rzecz danego przedsiębiorcy, prowadzi podmiot, na rzecz którego wykonywany jest przewóz drogowy. Dodatkowo przedsiębiorca ten ma obowiązek przekazywać kopie sporządzonej ewidencji kierowcom na tzw. samozatrudnieniu bądź zatrudnionych na podstawie umowy cywilnoprawnej.

Ustawa nakłada również obowiązek przechowywania sporządzonej ewidencji przez okres dwóch lat po zakończeniu okresu nią objętego (art. 26e). Dotychczas kierowcy Ci podlegali tylko normom rozporządzenia (WE) nr 561/2006 Dopuszczalne formy prowadzenia ewidencji czasu pracy Tę kwestię reguluje art 25 ust 1 ustawy o czasie pracy kierowców, zgodnie z którym ewidencja może mieć postać jednej z 5 form:

1) zapisów na wykresówkach;

2) wydruków danych z karty kierowcy i tachografu cyfrowego;

3) plików pobranych z karty kierowcy i tachografu cyfrowego;

4) innych dokumentów potwierdzających czas pracy i rodzaj wykonywanej czynności, lub

5) rejestrów opracowanych na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 1–4.

Forma ewidencji nie uległa zmianie i jest analogiczna jak dotychczas, czyli tak jak to miało miejsce w stosunku do kierowców zatrudnionych na podstawie stosunku pracy.

Odpowiedź ma charakter wyłącznie informacyjny i nie może stanowić wiążącej wykładni prawa.

opracowanie: SiR